Sanal sunucu; web sitenizin içeriğini depolayan ve yayınlanmasını sağlayan bir sunucunun, sanallaştırma teknolojisi ile birden fazla bireysel özel sunucuya bölünmesi şeklinde tanımlanır.
VPS (Virtual Private Server) olarak da bilinen sanal sunucu; her bir kullanıcı için özel olarak ayrılmış olan RAM ve depolama alanı gibi sunucu kaynaklarının diğer kullanıcılarla paylaşılmadığı bir sunucu türüdür.
Tek başına bir sunucuyu kiralamak yerine sanal sunucu tercih etmek; maliyetlerden tasarruf etmeyi ve komşu sitelerden etkilenmemeyi sağlayan verimli bir hosting çözümüdür.
Ayrıca sanal sunucu, kök erişimini de mümkün kıldığından web geliştiricilerinin gözdesidir. Kök erişimi, sunucunuz üzerinde tam kontrol sahibi olmanızı sağlar. Kök erişimiyle, seçtiğiniz dosyaları düzenleyebilir, MySQL ve Apache gibi yazılımları yükleyebilirsiniz. İstediğiniz İşletim Sistemi ile çalışmakta da özgürsünüzdür.
Sanal sunucu kiralarken; RAM, CPU ve depolama alanı ihtiyaçlarınız, sunucunuzun donanımı ve uptime oranı gibi göz önünde bulundurmanız gereken faktörler vardır:
1. Sunucunun internet hızı
Sitenize ait sayfaların yüklenme hızı önemli bir konudur. Her bağlantı çeşidi değişik oranlarda bilgi transferi gerçekleştirmekte ve bu birim olarak megabit/saniye (Mbps) olarak ölçülmektedir. Uluslararası İnternet omurgalarını oluşturan OC3 bağlantılarında hız 155 Mbps’dir. Bu hız 43 Mbps’lik T3 hatlarına göre 3 kat daha fazladır. Karşılaştırma yapılacak olursa, bir T3 hattı her biri 1.544 Mbps’lik kapasiteye sahip olan 30 T1 hattı kadar bilgi transfer kapasitesine, bir T1 hattı ise 54 tane 28,800 modem toplamı kadar kapasiteye sahiptir. T1 hatları genel olarak bir Web Hosting sağlayıcısının ihtiyaçlarını karşılamaz. Dolayısıyla iyi firmalar yedekli T3 hatları üzerinden müşteri web sitelerinin ihtiyaçlarını karşılarlar. Bununla birlikte hatların doluluk oranı da önemli bir faktördür. Web sitelerinde anlık hız sınırlamalarının ve kesintilerin olmaması için hatların %50 doluluk oranı altında bir kapasitede bulunmaları gerekir.
Sitenin bir ziyaretçi tarafından gezilirken yavaş olmasının iki önemli nedeni vardır:
– Bilgisayarın yeterli aksama sahip olamaması
– Hosting aldığınız sunucunun internete bağlanma hızı
– Sayfalarınızın dosya olarak büyüklüğü
Hosting aldığınız Server’in internete çıkış hızı düşük ise ya da kapasitesinin üstünde hosting hizmeti veriyorsa doğal olarak sayfalarınızın yüklenme hızı yavaş olur. Ayrıca hız konusu sayfalarınızın boyutu ve hazırlandıkları programlarla da ilgilidir. Çünkü bazı siteler flash ve animasyon programları ile hazırlanır. Bu durum HTML formatta hazırlanan sitelere oranla flash kullanan sitelerin daha yavaş açılmasına yol açar.
2. Disk alanı ve Bandwith (Bant Genişliği)
Disk alanı: Sitenizin alan boyutu (sunucunun kaç megabayt olduğu) elbette ihtiyaçlarınız ve paranız ölçüsünde değişiklik gösterir. Geniş kapsamlı ve içeriği fazla bir site düşünüyorsanız, sitenize alacağınız alanın boyutunun da büyük olması gerekir. Sitenizde bol resim, müzik, flash kullanmayı planlıyorsanız site alanının büyük olmasına özen gösteriniz. Sitenizde e-posta hizmeti verecekseniz, bu hizmetin de oldukça fazla yer anlamına geldiğini unutmayın.
Genelde kişisel sayfalar için (resim, müzik, video, e-posta hizmeti barındırmayan) 5-25 MB, küçük kurum ve kuruluşlar için 50-250 MB, büyük kurum ve servisler içinse 250 MB üzeri bir alan almanız önerilir.
Bandwith: Bant genişliği, kısaca aylık veri transfer limitiniz anlamına gelir. Gelen ziyaretçilerin istekleri ve web sitesi üzerinde yapılan işlemler sonucunda ağ üzerinden giden ve gelen elektronik data miktarı genelde Dedicated Hosting türü dışında sınırlıdır. Okurlar adres satırına bir site adresi girdiklerinde tarayıcı sunucudan o sitenin ilgili sayfasını ister ve sunucu ile okurun tarayıcısı arasında bir veri iletişimi olur. Web sitenizin ne kadar çok ziyaretçisi olursa o kadar çok bant genişliğine ihtiyacınız olacaktır.
Her ay 20,000 kişi tarafından ziyaret edilen 50 kilobyte’lık bir web sayfası, aylık bir gigabyte’lık trafik anlamına gelir (50.000 bytes x 20.000 hit = 1 milyar byte veya 1 gigabyte). Sunucuyu alacağınız firmanın size sunduğu aylık bant genişliği ve bunun aşılması durumunda ne olacağı konularını mutlaka öğreniniz.
3. Sunucunun desteklediği programlar ve genel özellikleri
Sitenize İnternet üzerinden giriş yapabilmek, dosyaları göndermek ve yönetmek için kullanacağınız kontrol panel bu başlığın en temel unsurudur. Kontrol paneli size dosya, veritabanı, alan adı, e-posta gibi konularda yönetim imkanı verir. Bu yüzden hem yeni hem de güvenli olmalıdır. Sunucunuzun desteklediği yazılımlar, sitenizde yapmak istediklerinizi doğrudan etkileyecektir. İnternet siteleri tanıtımın yanında, hazırlanan dinamik formlar sayesinde daha farklı işlevleri de (İş başvuru formları, talep formları, kredi kartı ile satış gibi) yerine getirmektedir. Bu tür formların hazırlanması programlama dilleri (ASP, PHP, SQL, Javascript, Perl, CGI gibi) ile yapılmaktadır. Her yazılım gibi bu yazılımların da güncellenmiş versiyonları, dolayısıyla da farklılıkları vardır. Ayrıca hazırlayacağınız site dili ile ilgili ayrıntıları da unutmamak gerekir. Hosting şirketleri genelde maliyetleri nedeniyle açık kaynak yazılımları tercih etmektedir. Sitenizde kullanacağınız hizmetler için önceden araştırma yapıp, hangi yazılım ve versiyonlara ihtiyaç duyduğunuzu belirlemeye çalışın.
4. Sunucu sahibi şirketin özellikleri
Hazırlayacağınız web sitesinin gereksinimlerini belirleyip, bu iş için ayırmayı düşündüğünüz bütçeye karar verdikten sonra, sıra web hosting firmaları arasında tercih yapmaya gelir. Firma seçimi konusunda dikkat etmeniz gereken başlıca noktalar şunlardır:
1) Seçtiğiniz firmalar hakkında araştırma yapın: Amacınıza uygun hosting paketi sunan firmalar hakkında yazılmış yorumları, yapılmış değerlendirmeleri okuyun. Örneğin Google’da ve webmasterların yoğun olarak ziyaret ettiği forumlarda arama yaparak çeşitli yorumlara ulaşabilirsiniz. Ancak bunu yaparken her okuduğunuza da inanmayın. Bazı yorumlar firma tarafından veya rakipleri tarafından yazılmış reklam ya da karalama amaçlı yorumlar olabilir.
2) Firmanın referanslarına bakın: Firmanın web sitesindeki referanslarının sayısına, niteliklerine, önemlerine gözatın. Eğer yapabilirseniz daha geniş yorum almak için referanslarda bulunan bir kaç sitenin yöneticisine mail atarak hosting firmalarından memnun olup olmadıklarını, teknik desteğin hızlı ve yeterli olup olmadığını sorun.
3) Firmanın müşterilerine sunduğu teknik destek: Bir firmanın teknik desteğini ölçmenin en kolay yolu, e-posta yollayarak onları test etmektir. Göndereceğiniz e-postanızda cevabı sitede yazıyor olsa bile teknik konularda sorular sorun ve uzun tutmaya özen gösterin. Sorularınız itinayla mı yoksa baştan savma mı cevaplandırılmış inceleyin. Eğer telefon desteği veriyorlarsa kullanarak teknik desteklerini her yoldan test edin.
4) Firmanın sipariş sırasında size onaylattığı hizmet sözleşmesi: Eğer şirketin hizmet sözleşmesi yoksa, tercih etmeyin. Çünkü Hizmet sözleşmesi, anlaşmazlık durumunda geçerli yasal belgedir. Hizmet sözleşmelerindeki maddelerde sitede yer almamış maddeler olabilir. Bu nedenle dikkatle okuyup paketlerde size vaad edilen özelliklerin hizmet sözleşmesine nasıl yansıtıldığını inceleyin. Bazen sınırsız olarak belirtilen özelliklerin okuduğunuz sözleşmede sınırlandırıldığını görebilirsiniz.
5) Firma gerçek mi – sanal mı kontrol edin: Firmanın sanal ya da gerçek olduğunu, e-posta yoluyla öğrenebilirsiniz. Göndereceğiniz e-postada ticaret odasına kayıtlı olup olmadıklarını sorun ve bu bilgileri talep edin. Bir çok amatör firma web hosting işini şirketleşmeden yapmakta, herhangi bir sorun durumunda ortadan yok olmaktadır. Şirketleşmiş firmalarda ise böyle bir sorunla kolay kolay karşılaşmazsınız.
6) Firmanın ofis adresini ve telefon numarasını isteyin: Gelişebilecek her ihtimale karşı firmadan adres ve telefon bilgilerini alın. Eğer imkanınız varsa verdikleri adrese giderek veya telefonla onlara ulaşarak doğruluğunu kontrol edin.
7) Para iade garantisi olan firmaları tercih edin: Bazı firmalar memnun kalmayan müşterileri için 15 gün veya 30 gün süreli para iade garantisi sunar. Bu garantiyi sunan firmalardan hizmet almanız, fikrinizi değiştirmeniz durumunda paranızı geri alma olanağı sağlayacağı için yararlı olacaktır. Firma para iade garantisi yerine ücretsiz deneme hesabı sunuyorsa, bu fırsatı da değerlendirebilirsiniz.